Balzac và cô thợ may Trung Hoa bé nhỏ

Balzac và cô thợ may Trung Hoa bé nhỏ là tiểu thuyết đầu tay viết bằng tiếng Pháp của nhà văn, nhà đạo diễn người Hoa Dai Sijie (Đới Tư Kiệt) được giới phê bình văn học tại Pháp đánh giá cao. Tác phẩm đề cao giá trị của văn chương nghệ thuật trong việc giúp con người tự giải phóng trên phương diện nhận thức. Bên cạnh đó, bạn đọc còn có thể hiểu được "cách mạng văn hóa" đã ảnh hưởng như thế nào đến tầng lớp trí thức trẻ thành thị ở Trung Quốc vào những năm gian khổ ấy bằng một lối kể chuyện rất duyên và ấn tượng.

Cuốn sách nói về sự quyến rũ của văn chương cổ điển phương Tây đối với những trí thức trẻ Trung Quốc thời Cách mạng văn hoá (1971-1974) và những trăn trở về sự đọc. Hai chàng trai trẻ thành thị, “tôi” và Lạc, bị đưa đi "cải tạo văn hóa" tại một ngôi làng ở vùng núi Thiên Phụng. Hàng ngày họ phải chở những xe phân lên xuống trên những con đường núi lộng gió, lao động cật lực như những cư dân miền sơn cước. Gia đình, trường lớp, sách vở…giờ đây đối với họ đã là điều không tưởng. Niềm an ủi duy nhất của họ là một cây vĩ cầm và về sau là cô con gái xinh đẹp của ông già thợ may. 

Rồi một ngày họ khám phá ra "kho" tác phẩm kinh điển Châu Âu, gia bảo của một người bạn cùng cảnh ngộ, thì cuộc "cải tạo" mới có một ý vị đặc biệt. Qua những trang sách (thuê bằng sức lao động, đọc lén, ăn trộm…), những chàng trai đã tìm được đến cái thế giới mà họ tưởng đã mất đi vĩnh viễn, và một thế giới mới mở ra trước mắt họ: “một khi đã đọc nó, đời bạn cũng như thế giới bạn sống sẽ không bao giờ như cũ nữa". Và qua những câu chuyện đó, tâm hồn của cô bé thợ may cũng biến đổi... “Balzac dạy cho cô ta hiểu ra một điều: Sắc đẹp của phụ nữ là một kho tàng vô giá”…

Lồng vào đó là một câu chuyện tình lãng mạn của Lạc và bé thợ may và mối tình câm của “tôi” dành cho bé thợ may, là những trò trẻ con và những câu chuyện cười ra nước mắt…

Chuyện kể về một thời kỳ đen tối của TQ xong rất đỗi nhẹ nhàng, lãng mạn nhưng hóm hỉnh, hài hước và ấn tượng.

Balzac và cô thợ may Trung Hoa bé nhỏ đoạt 5 giải thưởng văn học tại Pháp, được dịch ra hơn 30 thứ tiếng và đã chuyển thể thành phim do chính Dai Sijie làm đạo diễn và bộ phim đã được đề cử Cành cọ Vàng cho phim hay nhất năm 2003 tại Liên hoan phim Cannes.

Ở Việt Nam, đây cũng là truyện dịch được đề cử là tiểu thuyết chuyển thể xuất sắc nhất năm 2004.